Term
|
Definition
|
|
Term
| Hoe groot wordt de honingbij koningin? |
|
Definition
|
|
Term
| Hoe groot wordt de honingbij werkbij? |
|
Definition
|
|
Term
| Hoe groot wordt de honingbij dar? |
|
Definition
|
|
Term
| Hoe oud wordt de honingbij koningin ongeveer? |
|
Definition
|
|
Term
| Hoe oud wordt de honingbij werkbij ongeveer? |
|
Definition
| Werkbij: 36-48 dagen (bron: Fred Vis). |
|
|
Term
| Hoe oud wordt de honingbij dar ongeveer? |
|
Definition
|
|
Term
| Waar komt de honingbij in het wild voor? |
|
Definition
| De honingbij komt op alle continenten voor behalve in Antartica. |
|
|
Term
| Wat is de leefvorm van de honingbij? |
|
Definition
| Honingbijen vormen sociale kolonies (volken genaamd) met strikte taakverdelingen tussen de 3 verschillende kasten of verschijningsvormen: koningin, werksters en darren. |
|
|
Term
| Hoeveel eieren worden er bij de honingbij koningin per keer gelegd? |
|
Definition
| De koningin kan als enige bevruchte eitjes leggen, tot wel 1000 per dag. |
|
|
Term
| Wat is de status (IUCN) van de honingbij op dit moment? |
|
Definition
| Nog niet geclassificeerd op de IUCN red list. |
|
|
Term
| Hoe wordt de honingbij in het Engels genoemd? |
|
Definition
|
|
Term
| Hoe wordt de honingbij in het Duits genoemd? |
|
Definition
|
|
Term
| Hoe wordt de honingbij in het Frans genoemd? |
|
Definition
| Frans: Abeille européenne. |
|
|
Term
| In wat voor een gebieden komt de honingbij voor en waar niet? |
|
Definition
| Honingbijen komen overal voor waar bloemen zijn, in alle mogelijke leefomgevingen, behalve in te koude en te warme streken en in dichte bossen. |
|
|
Term
| Waar woont de honingbij in? |
|
Definition
In de natuur woont de honingbij in holle bomen en rotsspleten.
Bij gebrek aan holle bomen zijn in Nederland de bijen aangewezen op imkers met bijenkasten. |
|
|
Term
| Hoeveel honingbijen leven er in een kolonie, hoeveel daarvan zijn er koningin? |
|
Definition
| Bijen leven in volken van circa 40.000 bijen, waarvan 1 koningin. |
|
|
Term
| Wie leggen er eitjes bij de honingbij? |
|
Definition
| Alleen de koningin legt de eitjes. |
|
|
Term
| Hoe wordt bepaald of er een koningin, werkbij of dar uit een ei komt bij de honingbij? |
|
Definition
Zowel de werkbijen als de koningin worden geboren uit bevruchte eitjes, de darren (mannetjes) uit onbevruchte eitjes.
Of een bevrucht ei een werkbij of een koningin voortbrengt wordt bepaald door het voedsel dat de werkbijen de larve geven. |
|
|
Term
| Welke taak komt het meest voor bij de honingbij? |
|
Definition
| De werkbijen vormen het grootste deel van het volk. |
|
|
Term
| Wat doen werkbijen bij de honingbijen? |
|
Definition
Werkbijen scheiden was af waarmee ze een bijenraat, bestaande uit zeshoekige cellen, bouwen.
Een deel van de raat wordt gebruikt voor de opslag van honing en verwerkte stuifmeel. |
|
|
Term
| Waar legt de honingbij koningin haar eitjes? |
|
Definition
| De koningin legt haar eitjes in die cellen, één per cel. |
|
|
Term
| Na hoeveel dagen komt de honingbij larve uit het ei? |
|
Definition
| Na drie dagen lost de schaal van het eitje op en komt een larve uit het ei. |
|
|
Term
| Hoe lang blijf de honingbij larve in het larvenstadium? |
|
Definition
| Deze larve blijft 6 dagen in dit stadium voor het zich verpopt. |
|
|
Term
| Hoe gaat verpoppen in zijn werk bij de honingbij? |
|
Definition
Bij het verpoppen spint de larve zijn cocon met behulp van stoffen uit zijn speekselklieren.
Tijdens de verpopping groeit de larve uit tot bij. |
|
|
Term
| Hoelang doen honingbij koninginnen, darren en werksters over het verpoppen? |
|
Definition
| Koninginnen doen 7 dagen over hun verpopping, darren 15 dagen en werksters 12 dagen. |
|
|
Term
| Waar zoekt de honingbij voedsel? |
|
Definition
| Honingbijen zoeken eten tot 3 km vanaf hun nest. |
|
|
Term
|
Definition
|
|
Term
| Wat doet de honingbij met het stuifmeel en wat ontstaat er? |
|
Definition
Ze verzamelen dit in de zogenaamde stuifmeelkorfjes aan hun achterpoten en vervoeren het zo naar de kast.
Het stuifmeel wordt eerst opgeslagen in cellen van de raat.
Na een gistingsproces van 14 dagen ontstaat bijenbrood.
Dit bijenbrood bevat naast stuifmeel ook vitaminen die door het gisten zijn ontstaan.
Het bijenbrood wordt gevoerd aan de larven. |
|
|
Term
| Wat eet de honingbij naast stuifmeel? |
|
Definition
Daarnaast eten bijen nectar die omgezet is naar honing.
Nectar bevat veel voedingsstoffen zoals verschillende suikers en een aantal vitamines en proteïnes.
De precieze samenstelling van nectar verschilt per plantensoort waardoor ook de smaak van honing verschilt per plantensoort.
Werkbijen gebruiken hun tong om nectar op te zuigen en slaan het op in hun krop.
Tenslotte eten bijen honing uit hun eigen voorraad en zelfs (zoete) uitscheidingsproducten van andere insecten, bijvoorbeeld bladluizen. |
|
|
Term
| Hoe is de honingbij opgebouwd? |
|
Definition
Het bijenlichaam bestaat uit een kop, borststuk en achterlijf.
Elk onderdeel is opgebouwd uit ringen of segmenten |
|
|
Term
| Hoe ziet de kop van de honingbij eruit? |
|
Definition
| Bijen hebben op de kop 2 antennes, 2 facetogen, sterke kaken en een holle tong om nectar op te kunnen zuigen. |
|
|
Term
| Hoe ziet het borststuk van de honingbij eruit? |
|
Definition
Het borststuk draagt de 6 poten, 2 voor en 2 achtervleugels.
De voor- en achtervleugels zijn aan elke kant met elkaar verbonden door middel van haakjes zodat ze één oppervlakte vormen tijdens het vliegen. |
|
|
Term
| Hoe ziet het achterlijf van de honingbij eruit? |
|
Definition
| Achteraan het achterlijf van de werkbij zit de angel. |
|
|
Term
| Wat voor een soort skelet heeft de honingbij? |
|
Definition
| Zoals alle insecten hebben bijen een uitwendig skelet. |
|
|
Term
| Hoeveel donker gekleurde ringen op hun achterlijf hebben de honingbij koningin, werkster en dar? |
|
Definition
| De koningin en de werkbij hebben 6 donkergekleurde ringen op het achterlijf, de dar heeft er 7. |
|
|
Term
| Wie heeft er een langer achterlijf; de honingbij koningin of de werkster? |
|
Definition
| De koningin heeft een iets langer achterlijf dan een werkbij. |
|
|
Term
| Waaraan is een honingbij dar te herkennen? |
|
Definition
| De dar is herkenbaar aan zijn grotere ogen. |
|
|
Term
| Waar is de honingbij behaard? |
|
Definition
De honingbij heeft een duidelijke lichaamsbeharing.
Vooral het borststuk en de bovenzijde van de kop zijn voorzien van een dichte en lange beharing. |
|
|
Term
| Waaruit blijkt dat de honingbij zeer sociaal is? |
|
Definition
Honingbijen zijn zeer sociale insecten.
Niet alleen is er een taakverdeling tussen koningin, werkbijen en darren, maar de werkbijen vervullen bovendien verschillende functies afhankelijk van hun leeftijd.
In de zomer kan een volk te groot worden voor het nest.
Dan zorgen de werkbijen ervoor dat er uit de larven nieuwe koninginnen geboren worden.
Voor dat gebeurt zwermt de oude koningin uit met een deel van de werkbijen. |
|
|
Term
| Hoe communiceert de honingbij? |
|
Definition
| Om met elkaar te communiceren gebruiken bijen verschillende zintuigen: reuk, smaak, tast, zicht en gehoor. |
|
|
Term
| Wat voor een soort ogen heeft de honingbij en waarvoor dient dat? |
|
Definition
Bijen hebben hun facetogen nodig om buiten te kunnen navigeren en bloemen te herkennen.
Ze zien bloemen anders dan wij, omdat ze ultraviolet kunnen zien.
Daarentegen kunnen ze geen rood zien. |
|
|
Term
| Wat is een belangrijke vorm van communicatie voor de honingbij? |
|
Definition
Chemische communicatie is voor bijen heel belangrijk: Elk volk heeft zijn specifieke geur waardoor de bijen elkaar en vreemden van elkaar kunnen onderscheiden.
Bovendien communiceren ze met behulp van feromonen; dat zijn signaalmoleculen die boodschappen overbrengen tussen soortgenoten.
De koningin gebruikt feromonen om het eierleggen van de werkbijen te onderdrukken en om darren voor de paring te lokken.
Als een bij steekt, scheidt ze een alarm geurstof af, waarop andere bijen reageren door de vijand aan te vallen.
Als een bij bloemen gevonden heeft, brengt ze die geur mee terug naar haar volk, zodat de andere bijen kunnen ruiken. |
|
|
Term
| Hoe geeft de honingbij aan dat er voedsel gevonden is? |
|
Definition
Bijen dansen om elkaar aan te geven waar het voedsel zich bevindt.
De richting waarin de bij danst geeft de hoek weer van de weg naar het voedsel ten opzichte van de zon.
De snelheid waarmee de bij danst geeft de precieze afstand weer. |
|
|
Term
| Waar verblijven de honingbijen in de winter? |
|
Definition
In de winter verzamelen de bijen zich met zijn allen rond de koningin om warm te blijven.
Ze overwinteren in het nest en leven van hun voorraden. |
|
|
Term
| Hoeveel procent van de bijen wordt in hun voortbestaan bedreigd? |
|
Definition
| 60% van de bijen wordt in hun voortbestaan bedreigd. |
|
|
Term
| Wat is een verschil tussen de honingbij een solitaire bij? |
|
Definition
Solitaire bijen zijn vaak veel specialistischer dan honingbijen.
Dat wil zeggen dat ze beperkt zijn in de plantensoorten die ze bezoeken, waardoor ze vaak ook gebonden zijn aan een speciale omgeving.
Doordat sierplanten veel minder nectar geven dan wilde planten is de solitaire bij langzamerhand aan het verdwijnen. |
|
|
Term
| Wat kan fataal zijn voor de honingbij? |
|
Definition
Er zijn een aantal gevaren die fataal kunnen zijn voor de bijen: Ten eerste is er de bacterie Amerikaans vuilbroed die het jongste broed treft.
Een andere bedreiging is de varroamijt die zich voedt met de lichaamssappen van de larven, poppen en volwassen bijen en ook andere ziektes overbrengt op de bijen.
De varroamijt wordt per ongeluk verspreid door imkers wanneer zij volken verhuizen, ook verspreiden de bijen de mijten zelf.
Dit gebeurt bijvoorbeeld door rondtrekkende darren.
De laatste jaren is in Europa en Amerika sprake van toenemende bijensterfte, waarbij hele volken ineens verdwijnen.
Behalve parasieten, als de varroamijt, wordt de oorzaak ook gezocht bij neonicotinen, ook wel systemische insecticiden genoemd.
Zaden van landbouwgewassen worden ermee behandeld, waarna de planten langdurig beschermd zijn tegen insecten.
Zelfs tot in het stuifmeel dringt het gif door, tot schade van de bijen.
Het gif tast hun zenuwstelsel aan.
Nog een oorzaak van de bijensterfte zou de afname in stuifmeelplanten kunnen zijn door verstedelijking en verstening van tuinen. |
|
|
Term
| Waar bevinden de honingbijen zich in DPA? |
|
Definition
| In April 2012 is er een bijenvolk gekomen in het Honderduizend Dierenhuis. |
|
|
Term
| Valt de honingbij onder EEP, ESB of geen programma? |
|
Definition
|
|
Term
| Waar is het skelet van de honingbij van gemaakt? |
|
Definition
Het uitwendig skelet van bijen is gemaakt van chitine.
Dat hebben ze niet alleen gemeen met andere insecten, maar ook met krabben, garnalen en zelfs spinnen.
Chitine komt verder voor in de rasptong van slakken, de snavels van intvissen en zelfs in de celwanden van schimmels.
De functie is te vergelijken met die van keratine bij zoogdieren, waarvan nagels en haren zijn gemaakt en de hoorn van de neushoorn.
Keratine is echter een eiwit, terwijl chitine een van suiker afgeleid molecuul is.
Wat structuur betreft lijkt chitine het meest op cellulose, waar de celwanden van planten van is gemaakt.
Chitine wordt ook gebruikt voor medische en industriële doeleinden. |
|
|
Term
| Hoeveel bijensoorten zijn er en hoeveel daarvan leven er in Nederland en België? |
|
Definition
Momenteel komen er ongeveer 20.000 bijensoorten voor.
Daarvan komen 349 voor in Nederland en België. |
|
|
Term
| Waar tussen kan onderscheid worden gemaakt bij een bijenfamilie? |
|
Definition
| Binnen de bijenfamilie kan er een onderscheid worden gemaakt tussen solitaire bijen en de sociale hommels en honingbijen. |
|
|
Term
| Voor hoeveel procent van de bestuivingen zorgt de (honing)bij? |
|
Definition
| Samen verzorgen deze insecten 80% van alle bestuivingen. |
|
|
Term
| Waar komt de honingbij oorspronkelijk vandaan? |
|
Definition
Oorspronkelijk komt de honingbij uit Afrika.
Vandaar uit werd de soort verspreid naar Azië en heel Europa, en vanuit Europa naar Amerika. |
|
|
Term
| Wat doen honingbijen in gematigde klimaatzones wat ze in tropische gebieden weinig tot niet doen? |
|
Definition
Honingbijen in gematigde klimaatzones leggen voorraden aan om de winter door te komen.
In tropische gebieden gebeurt dat veel minder. |
|
|
Term
| Wat betekent de winter voor de honingbij? |
|
Definition
In de winter gaan er meer bijen dood dan dat er nieuwe bijkomen.
Na de kortste dag begint de koningin weer steeds meer eitjes te leggen.
Na 1 april groeit het volk weer.
De koningin kan in haar hele leven wel tot 200.000 eieren leggen. |
|
|
Term
| Wat voor een voedsel wordt er in de maanden mei-juni uitgedeeld aan sommige honingbij larven? |
|
Definition
Als in mei-juni het volk hard gegroeid is, geven werkbijen een aantal larven ander voedsel dan voorheen, de zg. koninginnegelei (koninginnebrij).
Die larven ontwikkelen zich tot koninginnen. |
|
|
Term
| In het nest van de honingbij is het donker, hoe communiceren zij dan? |
|
Definition
In het nest is het donker.
Daar kunnen de bijen elkaars vibraties horen.
Als een nieuwe koningin op uitkomen staat roept ze vanuit haar cel werkbijen door te vibreren. |
|
|
Term
| Wat gebeurd er als de nieuwe honingbij koninginnen uit hun cel kruipen? |
|
Definition
Voordat de nieuwe koninginnen uit hun cel kruipen, vliegen de oude koningin en een deel van de werkers in een zwerm uit om een nieuwe kolonie te stichten.
De zwerm vestigt zich tijdelijk ergens, bijvoorbeeld aan een tak, terwijl enkele werkbijen als verkenners op zoek gaan naar een geschikte vestigingsplek. |
|
|
Term
| Wat doen de nieuwe honingbij koninginnen als eerst? |
|
Definition
Van de nieuwe koninginnen kunnen één of twee van de eerstgeborenen eveneens met een deel van het volk uitzwermen, als het volk tenminste groot genoeg is.
De overige koninginnen vechten tot er slechts één overblijft. |
|
|
Term
| Wat voor een eitjes legt de nieuwe honingbij koningin? |
|
Definition
De nieuwe koningin begint meteen met onbevruchte eieren leggen.
De onbevruchte eieren ontwikkelen zich tot darren. |
|
|
Term
| Hoe gaat het paren van de honingbij koningin in zijn werk? |
|
Definition
Wanneer het weer mild is verlaten de darren het nest en verzamelen zich op een bepaalde verzamelplaats.
De jonge, nog maagdelijke koningin vliegt uit en lokt met sexuele lokstoffen de darren aan die soms massaal achter haar aankomen en allen met haar proberen te paren.
Een koningin kan in haar bruidsvlucht wel met 10 darren, soms afkomstig van verschillende volkeren, paren.
Daarna zal ze nooit meer paren. |
|
|
Term
| Wat gebeurd er met een honingbij dar die gepaard heeft? |
|
Definition
Een dar die gepaard heeft sterft vrij snel erna.
Een dar die niet gepaard heeft, kan het nog een tijdje proberen voor ook hij sterft. |
|
|
Term
| Wat is bekend over de bijendans bij de honingbij? |
|
Definition
Ongeveer 40 jaar geleden ontdekte Karl von Frisch, bijengedragsonderzoeker en nobelprijswinnaar, het bestaan van de verschillende vormen van de bijendans.
Volgens hem geven de bijen door middel van hun dans aan elkaar door waar en op welke afstand voedsel te vinden is.
Zijn conclusies werden echter door vele onderzoekers in twijfel getrokken.
Men kon zich niet voorstellen dat een ‘simpel’ dier als de bij zulke gedetailleerde en ingewikkelde informatie kon communiceren en begrijpen.
Recent onderzoek echter heeft met behulp van ingenieuze experimenten en het volgen van bijen met zenders bewezen dat bijen het dansen van hun groepsgenoten exact begrijpen. |
|
|
Term
| Wat is de waggeldans bij de honingbij? |
|
Definition
| De waggeldans wordt gebruikt om aan te geven dat het voedsel zich binnen een straal van 50 meter van het volk is. |
|
|
Term
| Wat is de kwispeldans bij de honingbij? |
|
Definition
| De kwispeldans wordt gebruikt wanneer het voedsel zich verder dan 100 meter van het volk bevindt. |
|
|
Term
| Wanneer worden de waggeldans en de kwispeldans gecombineerd bij de honingbij? |
|
Definition
Wanneer het voedsel tussen 50 en 100 meter van het volk af ligt wordt een mengeling van deze dansen gedaan.
Dit wordt ook wel de sikkeldans genoemd. |
|
|
Term
| Wat is de trildans bij de honingbij? |
|
Definition
| Van de trildans weet men nog niet zeker wat deze betekent. |
|
|
Term
| Wat zijn de taken van de werkbij bij de honingbij? |
|
Definition
De taken van een werkbij zijn leeftijdsgebonden.
Haar leven ziet er als volgt uit: De eerste 3 dagen houdt ze de cellen schoon.
Van de 4de tot en met de 6de dag voert ze de larven honing en bijenbrood.
Na de 6de dag ontwikkelt ze speciale klieren op de kop, waaruit voedingsstoffen komen waarmee ze de larven voedt en waarmee ze kan bepalen of een larve werkbij wordt of koningin.
Weer 3 dagen later verschrompelen deze klieren en ontwikkelen zich groeiklieren, met de afscheiding waarvan de honingraat wordt gebouwd.
Als ze weer enkele dagen ouder is geworden neemt ze reeds door enzymen bewerkte pollen en nectar van oudere werkbijen over. In haar eigen honingmaag produceert ze ook weer enzymen om de nectar verder in honing om te zetten. Het mengsel plaatst ze in open cellen in de raat waar het water kan verdampen. Dit proces wordt een aantal keren herhaald waardoor er honing ontstaat. De honing wordt opgeslagen in de raat. Als het suikergehalte van de honing hoog genoeg is zal de honing niet meer bederven en wordt de raat afgesloten, zodat het later weer kan worden gebruikt.
Als de werkbij 18 dagen oud is gaat ze de ingang van de bijenkorf bewaken om vreemde bijen en andere indringers uit het nest te weren.
2 dagen later is ze ontwikkeld tot een bij die in staat is om er op uit te gaan, ze gaat nu stuifmeel, water en nectar verzamelen. |
|
|
Term
| Wat gebeurd er als de honingbij koningin dood gaat in een broedloze periode? |
|
Definition
Wanneer de koningin doodgaat in de broedloze periode gaan sommige werkbijen eitjes leggen, dat worden dan eierleggende werksters genoemd.
Deze eitjes zijn onbevrucht en brengen daarom darren voort.
Normaal voorkomt het feromoon koninginnestof dat wordt uitgescheiden door de koningin het eierleggen van werkbijen. |
|
|
Term
| Wat is open en gesloten broed bij de honingbij? |
|
Definition
In de imkerij worden de eitjes en/of larven het open broed genoemd.
De bijen in het popstadium worden het gesloten broed genoemd. |
|
|
Term
| Wat is bekend over het afweermechanisme van de honingbij en hoe gaat de mens daarmee om? |
|
Definition
Bijen geven een agressieferomoon af als hun bijenkorf bedreigd wordt.
Daardoor bereiden de werksters zich voor om tot de aanval over te gaan zodra ze een indringer waarnemen.
Rook overstemt hun gevoeligheid voor dit agressieferomoon.
Daarom blaast een imker tijdens zijn inspectie rook in de kast. |
|
|
Term
| Is de honingbij warm- of koudbloedig? |
|
Definition
Bijen zijn gedeeltelijk warmbloedig, wat bijzonder is voor een insect.
Hun lichaamsbeharing dient om warmte vast te houden en speelt een rol in het kunnen overleven van strenge winters.
Ze hebben een interne thermometer, waarmee ze de temperatuur in de bijenkorf kunnen controleren.
Ze kunnen zichzelf warm maken door hun vleugelspieren te laten trillen zonder hun vleugels te bewegen.
Door dit met zijn allen te doen kunnen ze temperatuur in het nest opwarmen.
Als het te warm wordt gieten de werksters water over de raten heen.
Vooral de bijen die aan de rand van de kolonie leven, zorgen voor ventilatie door hevig met hun vleugels te slaan.
Zo zijn ze in staat een gemiddelde nesttemperatuur van 35º te handhaven. |
|
|
Term
| Hoeveel honing produceert een honingbij in haar leven? |
|
Definition
| Een bij produceert in haar leven maar 1 theelepeltje honing, hiervoor moet ze meer dan 20 dagen vliegen (bron: Fred Vis). |
|
|
Term
| Wanneer werd de (honing)bij voor het eerst gedomesticeerd? |
|
Definition
De eerste bij werd in Egypte gedomesticeerd in 3000 BC.
De bijenkorf werd toen gemaakt van klei en stro. |
|
|
Term
| Wat was er in 2012 wat gerelateerd is aan de honingbij? |
|
Definition
2012 is het Jaar van de Bij.
Op www.jaarvandebij.nl is behalve informatie over honingbij en haar bedreigingen ook informatie te vinden hoe we allen kunnen helpen voorkomen dat de bijen uitsterven. |
|
|
