Shared Flashcard Set

Details

Önemli Sanatçılar
Cumhuriyat Dönemi
44
Literature
8th Grade
06/19/2011

Additional Literature Flashcards

 


 

Cards

Term

İstanbul’un lüks semtlerini ve Boğaziçi’ni, eski aşklarını, eğlencelerini anlatmıştır.

 

Anlaşılır bir dille, anı, makale, öykü ve romanlar yazmıştır.

 

Anıları ve CHP roman yarışmasında (1942) üçüncü olan Fehim Bey ve Biz adlı romanı önemli eserleridir.

 

ESERLERİ:

Anı:Boğaziçi Mehtapları, Boğaziçi Yalıları, Geçmiş Zaman Köşkleri, İstanbul ve PierreLoti

Roman: Fehim Bey ve Biz

Definition

ABDÜLHAK ŞİNASİ HİSAR (1883—1963)

Term

Milli edebiyatçıların dil anlayışlarına uygun olarak hem heceyle hem de aruzla epik şiirler yazmıştır.

 

Şiirleri dışında önemli eseri ‘Üç İstanbul’ adlı romanıdır.

 

ESERLERİ:

Şiir: Türk’ün Şehnamesi Roman:Üç İstanbul

Definition

MİTHAT CEMAL

KUNTAY(1885-1956)

Term

Vatan sevgisini, aşk ,gurbet ve doğa sevgisini işlediği şiirleriyle tanınır.

 

“Bingöl Çobanları” adlı pastoral şiiri oldukça ünlüdür.

 

ESERLERİ

Şiir: Gurbet, Bingöl Çobanları

Definition

KEMALETTİN KAMU (1901-1948)

Term

Halk şiiri biçim özellikleriyle şiirler yazmıştır.

 

Atatürk’e ve cumhuriyete olan sevgisini anlatmıştır.

 

“Ankaralı Âşık Ömer” takma adıyla şiirler de yazmıştır.

 

ESERLERİ:

Şiir: Erciyes’ten Kopan Çığ, Burada Bir Kalp Çarpıyor, Benden İçeri

Definition
BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR (1908—1969)
Term

Hece ölçüsüyle şiirler yazmıştır.

 

Anadolu’yu, tarihi, deniz güzelliklerini işlemiştir.

 

ESERLERİ:

Şiir: Deniz Sarhoşları, Yayla Dumanı, Sarıkız Mermerleri

Definition

ÖMER BEDRETTİN UŞAKLI (1904—1946)

Term

Şiir, öykü, roman, edebiyat tarihi, makale, deneme... alanlarında eserler vermiştir.

Eserlerinde Doğu-Batı çatışması, “rüya” ve “zaman” kavramları, “geçmişe özlem”, “mimari” ve “musiki” öne çıkar.

Ne içindeyim zamanın! Ne de büsbütün dışında” dizeleri onun zamanı kavrayışının özünü vermektedir.

‘Bursa’da Zaman’ şiiri geniş bir kesim tarafından sevilmiştir.

Ahmet Haşim’in özellikle de Yahya Kemal’in etkisinde kalmış, sembolizmden etkilenmiştir.Romanlarında psikolojik tahlillere önemle eğilen yazarın; kendine has bir üslubu vardır.

Yazarlığı dışında İstanbul Üniversitesi’nde edebiyat profesörlüğü, milletvekilliği de yapmıştır.

Beş Şehir” adlı önemli deneme kitabında Ankara, Erzurum, Bursa, Konya ve İstanbul’u anlatmıştır.

Huzur” romanı, aşkı, psikolojiyi ve Doğu — Batı karşıtlığını içerir; roman kişilerinin adlarının verildiği dört bölümden oluşur : İhsan, Nuran, Suat ve Mümtaz.

Definition

AHMET HAMDİ TANPINAR (1901 — 1962)

Term

ESERLERİ:

Şiir: Örümcek Ağı, Kaldırımlar, Ben ve Ötesi, Sonsuzluk Kervanı, Çile.

Oyun: Tohum, Bir Adam Yaratmak, Künye, Sabırtaşı, Para, Nam-ı Diğer Parmaksız Salih, Reis Bey, Yunus Emre, Abdülhamit Han, Ahşap Konak

Öykü: Hikayelerim

Roman: Aynadaki Yalan

Anı: Yılanlı Kuyudan

Definition
NECİP FAZIL KISAKÜREK (1905— 1983)
Term

ESERLERİ:

Şiir: Bütün Şiirleri

Romanları: Mahur Beste, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Huzur, Sahnenin Dışındakiler, Aynadaki Kadın.

Öykü: Abdullah Efendi’nin Rüyaları, Yaz Yağmuru.

Deneme: Beş Şehir; Yaşadığım Gibi.

Makale- İnceleme: Yahya Kemal, XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Edebiyat Üzerine Makaleler

Definition

AHMET HAMDİ TANPINAR (1901 — 1962)

Term

Şiirleri ve tiyatrolarıyla ün kazanmış usta bir yazardır.

“Büyük Doğu” ve Ağaç” dergilerini çıkarmıştır.

Fransız sembolistlerinden ve halk şiirinden yararlanarak heceyle kendine has, başarılı şiirler yazmıştır.

İlk dönem şiirlerinden sonra mistik konuları, madde ve ruh ilişkisini, insanın evrendeki yerini konu edinen şiirler yazmıştır.

Kaldırımlar” şiiriyle geniş bir kesim tarafından tanınmış ve sevilmiştir.

Şiirlerini “Çile” başlığı altında bir kitapta toplamış ve bu kitapta şiir anlayışını düzyazı olarak anlatmıştır.

Definition
NECİP FAZIL KISAKÜREK (1905— 1983)
Term

Şiirleriyle tanınmakla birlikte tiyatro eserleri de vardır.

Fransız sembolizmiyle Türk şiir geleneğini başarıyla kaynaştırmıştır.

Hece ölçüsüyle biçimsel mükemmelliğe önem verdiği şiirler yazmıştır.

Aşk, insanın iç dünyası gibi bireysel duyguları işlemiştir.

Kar, Olvido, Ağrı ve Fahriye Abla şiirleriyle sevilmiştir.

ESERLERİ:

Şiir: Şiirler

Oyun: Gölgeler, O Böyle İstemezdi.

Definition

AHMET MUHİP DRANAS (1908— 1980)

Term

Bayrak Şairi” olarak bilinir.

 

Hece ve aruzu kullandığı şiirlerin yanı sıra serbest şiirler de yazmıştır.

 

Dini ve millî duyguları, kahramanlıkları sade bir dille şiirleştirmiştir.

 

Rubai türünün son ustalarındandır.

 

ESERLERİ:

Şiir: Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor, Kıbrıs Rubaileri, Köprü.

Mensur Şiir: Yastığımın Rüyası, Ayetler.

Düzyazı: Kanatlar ve Gagalar, Terazi Kendini Tartmaz.

Definition

ARİF NİHAT ASYA (1904— 1975)

Term

Öykü, roman, deneme ve tiyatrolarıyla tanınır.

 

Öykü ve romanlarında Türk toplumunun tarihine yönelmiştir.

Psikolojik öğelere yer vermiştir.

Kurtuluş Savaşı yıllarını anlattığı Küçük Ağa’ ve Osmanlı devletinin kuruluşunu anlattığı “Osmancık” romanlarıyla tanınır.

 

ESERLERİ:

Roman: Küçük Ağa, Küçük Ağa Ankara’da, Osmancık, Firavun İmanı, Ibişin Rüyası

Öykü: Yarın Diye Bir Şey Yoktur, Siyah Kehribar, Oğlumuz

Definition

TARIK BUĞRA (1918— 1994)

Term

Yedi Meşaleciler içinde şiiri uzun soluklu olarak sürdüren tek kişidir.

Hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerin yanında serbest şiirleri de vardır.

Şiirlerinde çocukluğa özlem, anılar, ev ve aile sevgisi konuları öne çıkar.

Öykülerinde de ağırlıklı olarak anılarından hareket etmiştir.

 

ESERLERİ:

Şiir: Sebil ve Güvercinler

Öykü: Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi, Değişen İstanbul

Definition

ZİYA OSMAN SABA (1910— 1957)

Term

Yedi Meşalecilerdendir.

Şiirleri dışında değişik türlerde eserler de vermiştir.

Varlık dergisinin kurucusu olması bakımından önem taşımaktadır.

 

ESERLERİ:

Şiir: Kahramanlar, Onar Mısra

Definition

YAŞAR NABİ NAYIR (1908— 1981)

Term

Yedi Meşalecilerdendir.

Şiirde ısrarcı olamayan yazar, edebiyat araştırmalarına yönelmiştir.

 

ESERLERİ:

Deneme — Eleştiri: Dilleri Var Bizim Dile Benzemez

Araştırma — İnceleme: Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman, Örneklerle Edebiyat Bilgileri

Definition

CEVDET KUDRET SOLOK (1907—1992)

Term

Garip Akımının öncüsüdür.

Şiiriyle eski şiir geleneğini yıkmış bir şairdir.

Şiirde klişelere, şairaneliğe, benzetmelere, ölçüye, uyağa vb. karşı çıkmıştır.

Sokaktaki sade vatandaşı, onların dilini kullanarak anlatmıştır.

Garip dönemi öncesinde klasik şiirler yazmış olan şair, ömrünün son yıllarında şiirlerinde halk şiirinden yararlanmıştır.

Kitabe-i Seng-i Mezar, Anlatamıyorum, Hürriyete Doğru, İstanbul’u Dinliyorum vb. şiirleriyle tanınmış ve sevilmiştir.

‘Garip’ in ön sözünü de o kaleme almıştır.

Sürrealizmden etkilenmiştir.

Definition

ORHAN VELİ KANIK (1914— 1950)

Term

ESERLERİ:

Şiir: Garip, Vazgeçemediğim, Destan Gibi, Yenisi, Karşı.

 

Çocuk şiirleri:Nasreddin Hoca Hikayeleri, La Fontaine’ den Masallar (çeviri)

Definition

ORHAN VELİ KANIK (1914— 1950)

Term

Garip akımının öncülerindendir.

Şiirin dışında roman, oyun, deneme, gezi türlerinde önemli eserler vermiştir.

Garip tarzı şiirlerinin ardından “zaman” sorunu etrafında, mitolojiden ve tarihten beslenen bir şiire yönelmiştir.

 

ESERLERİ:

Şiir: Garip, Rahatı Kaçan Ağaç, Telgrafhane, Kolları Bağlı Odysseus.

Oyun: Mikado’nun Çöpleri

Definition

MELİH CEVDET ANDAY (1916 — 2002)

Term

Garip akımının öncülerindendir.

Garip döneminden sonra ‘Perçemli Sokak’ kitabıyla II. Yeni tarzı şiirler yazmıştır.

 

Folklordan yararlandığı toplumcu çizgiye yakın durduğu eserler de ortaya koymuştur.

 

ESERLERİ:

Şiir: Garip, Perçemli Sokak, Karga ile Tilki, Aşık Merdiveni.

Definition

OKTAY RİFAT HOROZCU (1914 —1988)

Term

Toplumcu gerçekçi bir romancıdır.

Cezaevi yaşamını, Kurtuluş Savaşı’nı, tarihi, köy yaşamını ve eşkıya hikayelerini konu edindiği romanlarıyla tanınmıştır.

Tasvire önem veren yazar, eserlerinde anlaşılır bir dil ve yalın bir anlatım kullanmıştır.

Osmanlının kuruluşunu anlattığı, Osmanlı toplumunun gelişim sürecinin Batı’dan farklı olduğunu ileri sürdüğü tezli romanı “Devlet Ana” romanıyla ve Kurtuluş Savaşı yıllarını konu edindiği “Yorgun Savaşçı” romanlarıyla tanınmıştır.

Definition

KEMAL TAHİR (1910—1973)

Term

ESERLERİ:

Roman: Devlet Ana, Yorgun Savaşçı, Esir Şehrin İnsanları, Rahmet Yolları Kesti, Esir Şehrin Mahpusu, Bozkırdaki Çekirdek, Kurt Kanunu.

Definition

KEMAL TAHİR (1910—1973)

Term

Toplumcu gerçekçi bir yazardır.

Dünyaca tanınmış mizahi öykü yazarıdır.

 

ESERLERİ:

Roman: Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz

Öykü:Toros Canavarı, Damda Deli Var, Fil Hamdi, Sizin Memlekette Eşek Yok Mu?

Definition

AZİZ NESİN (1916— 1995)

Term

Toplumcu gerçekçi bir yazardır.

Gerçek adı “Mehmet Raşit Öğütçü” olan yazar daha çok öyküleriyle tanınır.

Öyküleri dışında oyun, roman ve film senaryoları da yazmıştır.

Öykü ve roman kişilerini konuşturmadaki ustalığı dikkat çekmiştir.

Çukurova’nın sanayileşmesini ve işçi sorunlarını, tarımın makineleşmesi ve ırgatların sıkıntılarını, mahpusları, bekçileri gardiyanları... konu edinmiştir.

Definition

ORHAN KEMAL (1914— 1973)

Term

ESERLERİ:

Öykü: Ekmek Kavgası, 72. Koğuş, Önce Ekmek, Mahalle Kavgası.

Roman: Baba Evi, Murtaza, Cemile, Bereketli Topraklar Üzerinde, Hanımın Çiftliği, Avare Yıllar, Gurbet Kuşları.

Definition

ORHAN KEMAL (1914— 1973)

Term

Toplumcu gerçekçi bir yazardır.

Gerçek adı Kemal Sadık Göğçeli’dir.

Adını ilk olarak Cumhuriyet gazetesindeki röportajlarıyla duyurmuştur.

İlk romanı “İnce Memed”le büyük ün kazanmış ve romancı kimliği öne çıkar olmuştur.

Türk edebiyatının olduğu kadar dünya edebiyatının da önemli romancılarındandır

Çukurova’yı insanıyla, sorunlarıyla doğasıyla destansı bir dille anlatmıştır.

Romanlarında doğayı ustaca ve ayrıntılı olarak betimlemiştir.

Masallardan, ağıtlardan, halk hikayelerinden, efsanelerden ustaca yararlanmayı bilmiştir

.

Definition

YAŞAR KEMAL (1922—)

Term

ESERLERİ:

Roman: İnce Memed, Yer Demir Gök Bakır, Demirciler Çarşısı Cinayeti, Orta Direk, Teneke, Yılanı Öldürseler, Yusufçuk Yusuf.

Öykü: Sarı Sıcak

Röportaj: Bu Diyar Baştan Başa

Derleme (Özgün Anlatı): Üç Anadolu Efsanesi

Definition

 

YAŞAR KEMAL (1922—)

 

Term

Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde kendi çizgisini yaratmış şairlerdendir.

 

Heceyi kullandığı şiirleri olmakla birlikte ağırlıklı olarak serbest şiirler yazmıştır.

 

Şiir geleneğinden ustaca esinlenmeyi bilen söyleyişi rahat, samımı bir şiiri vardır.

 

Büyük kentte yaşayan orta tabaka insanının yaşantısını, bunalımlarını, ev-aile sorunlarını, geçim sıkıntısını işlemiştir.

 

Şiirleri kadar radyo oyunları da önemlidir.

Definition

BEHÇET NECATİGİL (1916—1979)

Term

ESERLERİ:

Şiir: Kapalıçarşı, Evler, Divançe, Arada, Çevre, Eski Toprak

Radyo Oyunu: Yıldızlara Bakmak, Uç Turunçlar

Araştırma-Biyografi: Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü

Araştırma: Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü

Definition

 

BEHÇET NECATİGİL (1916—1979)

 

Term

Otuz Beş Yaş, Desem ki ve Gün Eksilmesin Penceremden şiirleriyle tanınır.

Şiirlerinin çoğunda ölüm konusunu işlemiştir.

Romantizm ve sembolizmden etkilenmiştir.

Hece ölçüsüyle yazdığı şiirleri de serbest şiirleri de vardır.

Şiirde biçime, kafiyeye ve ahenge önem vermiştir.

 

ESERLERİ:

Şiir: Otuz Beş Yaş, Düşten Güzel, Ömrümde Sükut, Sonrası

Mektup: Ziya’ya Mektuplar

Definition

CAHİT SITKI TARANCI (1910— 1956)

Term

“Neredesin?” şiiriyle tanınmış ve sevilmiştir.

Şair ve oyun yazarıdır.

Halk şiiri geleneğine bağlı bir şairidir; Aşık Veysel’i edebiyat dünyamıza o tanıtmıştır.

 

ESERLERİ:

Şiir: Şiirler

Oyunları: Koçyiğit Köroğlu, Köşebaşı.

Definition

AHMET KUTSİ TECER (1901 — 1967)

Term

Deneme ustalarındadır.

Araştırma ve incelemeleri de vardır.

 

ESERLERİ:

Deneme: Mavi ve Kara, Sanat Üzerine Denemeler

Definition

SABAHATTİN EYÜBOĞLU (1908— 1973)

Term

“Hikâye” şiiriyle tanınmış ve sevilmiştir.

Âşık edebiyatı geleneğinden beslendiği ve Anadolu’yu anlattığı kendine has bir şiir çizgisi vardır.

Serbest şiirler yazmıştır.

Yurt ve doğa sevgisi, aşk, Kurtuluş Savaşı, yalnızlık başlıca konularıdır.

 

ESERLERİ:

Şiir: Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda, Yeşeren Otlar, Türk Mavisi.

Definition

CAHİT KULEBI (1917— 1997)

Term

Şiire hece ölçüsüyle başladı, serbest şiire geçti.

“Çocuk ve Allah” kitabıyla ün kazandı.

Biçim, içerik ve söyleyişte sağladığı uyumla dikkat çekti.

Hayal gücünü öne çıkardığı imgeli ilk şiirlerinden sonra, aklı öne çıkardığı şiirler yazmıştır.

Kırkı aşkın eseriyle Türk şiirinin en verimli şairidir.

Tür, biçim ve içerik bakımından kendini sürekli yenilemiş, kendine özgü bir şiir dili yaratmıştır.

Hemen hemen her konuda şiir yazmıştır.

Yerli-yabancı hiçbir akımdan etkilenmeden klasiği ve çağdaşı kaynaştırdığı özgün bir şair olmuştur.

Destan tarzında şiirler de felsefi, link, toplumcu şiirler de yazmıştır.

Definition

FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA (1914—)

Term

ESERLERİ:

Şiir: Havaya Çizilen Dünya, Çocuk ve Allah, Üç Şehitler Destanı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk, İstiklal Savaşı, Sivaslı Karınca, İstanbul Fetih Destanı, Anıtkabir, Mevlana’da Olmak, Türk Olmak, Çanakkale Destanı, Vietnam Savaşımız, Hiroşima, Nötron Bombası, Malazgirt Ululaması, Yazıları Seven Ayı (Çocuk Şiirleri), Yunus Emre’de Olmak

Definition

 

FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA (1914—)

 

Term

Durum — kesit (Çehov Tarzı) öykücülüğünün ilk ustasıdır.

Halkın içinden kişileri (memur, esnaf), onların önemsiz görünen davranışlarını konu edinmiştir.

Halkı, iyi ve kötü yönleriyle, onları sevdirerek anlatmıştır.

Sade, süssüz, kısa cümlelerle kurulmuş, yumuşak bir dili vardır.

Toplumun çektiği sıkıntıları, sorunları abartmadan ve umutsuzluğa düşürmeden göz önüne sermiştir.

“Haşmet Gülkokanve “Komiser” hikâyeleriyle sevilmiştir.

 

ESERLERİ:

Hikâye: Otlakçı, Mendil Altında, Temiz Sevgiler, Ev Ona Yakıştı.

Roman: Ayaşlı ve Kiracıları, Miras.

Definition

MEMDUH ŞEVKET ESENDAL (1883— 1952)

Term

Çağdaş öykücülüğün öncülerindendir.

Hikâyelerinde “konu” ve “olaydan çok “zamandan ve “insan yaşamı”ndan kesitler öne çıkar.

Maupassant tarzından çok Çehov tarzı hikayeye yakındır.

Genellikle gerçekçi olan yazarın bazı öykülerinde gerçeküstücü öğeler öne çıkar.

İstanbul, deniz, balık, yoksulluk, avare insanlar, doğa yaşama bağlılığın göstergesi olarak öykülerinde sıkça yer bulur.

Hikâyelerini sade bir Türkçeyle yazmıştır.

 

Definition

SAİT FAİK ABASIYANIK (1906 —1954)

Term

ESERLERİ:

Öykü: Semaver, Sarnıç, Mahalle Kahvesi, Tüneldeki Çocuk, Şahmerdan, Lüzumsuz Adam, Havada Bulut, Kumpanya, Alemdağ’da Var Bir Yılan, Son Kuşlar; Az Şekerli.

Romanları: Medar-ı Maişet Motoru (Sonraki baskıda adı “Birtakım İnsanlar”), Kayıp Aranıyor.

Şiir: Şimdi Sevişme Vakti

Röportaj: Mahkeme Kapısı

Definition

 

SAİT FAİK ABASIYANIK (1906 —1954)

 

Term

Mavi akımının öncüsüdür.

Şiir, roman, deneme, anı, gezi yazısı türlerinde eserler vermiştir.

Daha çok bireysel ve toplumsal konuları işlediği şiirleriyle tanınmıştır.

 

ESERLERİ:

Şiir: Duvar, Sisler Bulvarı, Ben Sana Mecburum

Roman: Kurtlar Sofrası, Bıçağın Ucu

Definition

ATTİLA İLHAN (1925—2005)

Term

Şiir, hikâye, roman ve tiyatro türlerinde eserler vermiştir.

Gözlemlerinden yola çıkarak toplumsal sorunları ele almıştır.

 

ESERLERİ:

Şiir:Kızılçullu Yolu

Roman: Tütün Zamanı (Zeliş)

Oyun: Boş Beşik, Ezik Otlar, Susuz Yaz, Yeni Çıkan Şarkılar ya da Juliet

Definition

NECATİ CUMALI (1921 —2001)

Term

Deneme ve eleştiri türünde usta bir isimdir.

Batılı anlamda ilk deneme ve eleştiri yazılarının yazarıdır.

1940’tan sonraki yazılarında Türkçeyi özleştirme çabası öne çıkar.

 

ESERLERİ:

Deneme /Eleştiri: Günlerin Getirdiği, Karalama Defteri, Sözden Söze, Ararken, Diyelim Söz Arasında, Günce

Definition

NURULLAH ATAÇ (1898— 1957)

Term

Deneme ve eleştiriyle tanınmıştır.

Sanat, estetik, resim ve felsefe alanlarında eserler vermiştir.

Düşüncelerini açık ve yalın bir anlatımla kaleme almıştır.

 

ESERLERİ:

Deneme: Edebiyat Konuşmaları, Edebiyat Üzerine, Günlerin Götürdüğü, Düşün Payı, Yokuşa Doğru, Şiir Üzerine Düşünceler, Denemeler

İnceleme — Araştırma: Ahmet Haşim ve Sembolizm, Sanat Felsefesi, Edebiyatta Akımlar.

Definition
SUUT KEMAL YETKIN (1903—1980)
Term

Şiirleri de olmasına karşın tiyatrocu olarak tanınmıştır.

Oyunlarında toplumsal konuları işlemiştir.

 

ESERLERİ:

Tiyatro: İsyancılar, Sarı Naciye, Yunus Emre, Parkta Bir Sonbahar Günüydü, Mevlana, Ben Kimim, Karım ve Kızım

Definition

RECEP BİLGİNER (1922—2005)

Term

Tiyatro yazarıdır.

Oyunlarının konusunu, köyden ve Türk tarihinden aldı.

 

ESERLERİ:

Tiyatro: IV. Murat, Deli İbrahim, Genç Osman, Kösem Sultan, Bizans Düştü, Sokrates Savunuyor

Definition

TURAN OFLAZOĞLU (1932—)

Term

Tiyatro yazarıdır.

Tarihten aldığı olayları ve topluma mal olmuş kişileri konu edinmiştir.

 

ESERLERİ:

Tiyatro: Tohum ve Toprak, Hürrem Sultan, Tanrılar ve İnsanlar, Fadik Kız, Atçalı Kel Mehmet

Definition

ORHAN ASENA (1922—2001)

Supporting users have an ad free experience!